به نام خدا
|
آن مرد باستانی، با بیلمکانیکیِ شهرداری آمد!
|
|
|
|
خبرنگار امرداد - میترا دهموبد :
|
بیلهای مکانیکی آمده بودند تا در بخش باختری(:غربی) تپهی ایلامی که از قضا یک تپهی باستانی بهشمار میآید، راه باریکی را پهنا ببخشند، بیتوجه به آن که، اینجا یک گسترهی باستانی است.
هنگام تلاش بیوقفهی بیلهای مکانیک شهرداری مسجد سلیمان در بخش باختری تپهی باستانی «کلگه زرین»!، چنگال یک بیل مکانیکی با تندیس سنگی بالاتنهی یک مرد باستانی برخورد کرد. و اینگونه بود که؛ آن مرد باستانی نه با کاوش باستانشناسان که با چنگالهای زمخت و آهنی بیل مکانیکی از دل زمین، بیرون آمد!
به گفتهی مجتبا گهستونی، دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان(تاریانا)، این تندیس، تندیسی سنگی از چهرهی یک مرد با موها و ریش تابدار(:مجعد) است. گهستونی گفت: «با توجه به پرسوجوهای انجامشده به گمان بسیار این تندیس سنگی، تندیسی از روزگار ”الیمایی” است.»
گهستونی گفت با ناخشنودی از آشفتگی وضع این تپهی باستانی که بیگمان ناگفتههای بسیاری از تاریخ ایران و مردمانش با خود دارد، گفت: «تپهی باستانی کلگهزرین یکی از ارزشمندترین گسترههای تاریخی خوزستان است که باستانشناسانی همچون گریشمن و سرافراز از آن بازدید کرده و سرانجام علیاکبر سرفراز در سال ١٣٥٢ آن را کاوش کرده است.»
به گفتهی این دوستدار میراث فرهنگی، تپهی باستانی کلگهزرین از شمال و جنوب از سوی مغازهها و خانههایی که بهگونهی غیرمجاز ساخته شدهاند، در بند شده است.
در بخش باختری آن، راهی آسفالته هست که این روزها، دستاندازیهای شهرداری در آن، به برخورد چنگک بیل مکانیکی با آن تندیس باستانی، انجامیده است. در بخش خاوری(:شرقی) تپه هم خانهی دکتر یانگ، یکی از نخستین پزشکان مسجدسلیمان نفتخیز، جای دارد که اکنون به عنوان موزهی مردمشناسی مسجدسلیمان، کاربرد دارد. گهستونی گفت: «حتا بودن این خانه در این گسترهی باستانی و رفت و آمدها برای بازدید از موزه، خود شوندی(:عاملی) برای فرساش تپه و نابودی آن است.»
مجتبا گهستونی با اشاره به دستاندازی سازمانها و نهادها و بیتوجهی سازمان میراث فرهنگی به این گسترهی باستانی، گفت: «روی تپه، دکل برقی فشار قوی سالهاست که جا خوش کرده و تاکنون برای انتقال آن از روی این تپهی باستانی، کاری نشده است.»
به گفتهی گهستونی، این تپه، تعیین حریم نشده است. دستاندازیها به این گسترهی باستانی از سویی، و از سوی دیگر؛ بیتوجهیهای سازمان میراث فرهنگی و حریمدار نبودن تپه، دست به دست هم دادهاند تا تپه رو به ویرانی رود.
گهستونی با توجه به ساختوسازهای بیشماری که در سالهای گذشته در جنوب مسجدسلیمان و بر روی گسترهی باستانی کلگهزرین شده، از سازمان میراث فرهنگی کشور خواست تا برای تعیین حریم این گستره، شتاب کنند.
مجتبا گهستونی دربارهی سرانجامِ تندیس یافت شده گفت: «یگان حفاظت میراث فرهنگی پس از آگاهی از این تعرض، جلوی ادامهی کار را گرفتند و سپس تندیس را با خود به ادارهی میراث فرهنگی شهرستان انتقال دادند.»
علیاکبر سرافراز، باستانشناس در سال ١٣٥٢ خورشیدی هنگام خاکبرداری از تپهی کلگهزرین برجایماندههای دیوارهای دیرینهای که با سنگ و ملات و گچ ساخته شده بودند، پیدا کرد. در این کاوشها نقشی از گاو پیدا شد که عقابی آن را به سوی قربانگاه راهنمایی میکرد.
سرافراز دربارهی ارزشمندی این تپه پیشترها گفته بود: «نگارههای به دست آمده از تپهی کلگهزرین، نمایی خوب از هنر معماری زمان است.»
این تپه از آنرو که یادمانهای بسیاری در خود دارد به گاوطلایی(کلگه زرین) نامور است. کلگهزرین به شمارهی ١٧٠٨ در سال ١٣٦٤ در سیاههی(:فهرست) یادمانهای ملی کشور ماندگار شده است.
عکس از حسن سریعکار
|
تاريخ : سه شنبه 28 آذر 1391برچسب:
تپهی باستانی کلگهزرین,
تپهی باستانی,
تپهی کلگهزرین,
کلگهزرین,
حسن سریعکار,
گاوطلایی,
آن مرد آمد,
الیمایی,
روزگار الیمایی,
الیمای,
الیما,
,